Η ΦΕΡΜΕΛΗ, Όμιλος Ανάδειξης και Διάδοσης της Πολιτιστικής-Καλλιτεχνικής-Εθνικής Κληρονομιάς, είναι αστική μη κερδοσκοπική εταιρία που ιδρύθηκε το 2019 με πρωτοβουλία της εικαστικού Λίζας Πενθερουδάκη.
Η ΦΕΡΜΕΛΗ ιδρύθηκε για να διατηρήσει τις μνήμες, να διαδώσει τις παραδόσεις και με όλα τα μέσα που διαθέτει να αποδώσει τιμές στους Εύζωνες που αγωνίσθηκαν για να είναι οι Έλληνες σήμερα ελεύθεροι πολίτες του κόσμου.
Η ΦΕΡΜΕΛΗ ιδρύθηκε για να διατηρήσει τις μνήμες, να διαδώσει τις παραδόσεις και με όλα τα μέσα που διαθέτει να αποδώσει τιμές στους Εύζωνες που αγωνίσθηκαν για να είναι οι Έλληνες σήμερα ελεύθεροι πολίτες του κόσμου.
Κάθε λαός μεταφέρει αδιάλειπτα στο πέρασμα των αιώνων την ιστορία του, τις παραδόσεις και όλα εκείνα τα στοιχεία που συνδέονται με την εξέλιξη και τους αγώνες του. Όλα αυτά τα στοιχεία, ενεργοποιούν συνειρμούς και αφυπνίζουν τη συλλογική μνήμη διότι παραπέμπουν σε συγκεκριμένα και συμπαγή σύμβολα.
Η Ελλάδα είναι μία χώρα μικρή, αλλά ταυτόχρονα με πλούσια ιστορία και σημαντική συνεισφορά στα οικουμενικά ιδεώδη. Στην αρχαιότητα, κάθε πόλη-κράτος είχε τα σύμβολά της και άφησε στις σύγχρονες γενιές μια σημαντική πολιτισμική παρακαταθήκη που συνέβαλε ουσιαστικά στην εξέλιξη της παγκόσμιας διανόησης, όπως την αντιλαμβανόμαστε σήμερα.
Σε όλες τις ιστορικές της περιόδους, η Ελλάδα και οι Έλληνες έδωσαν παραδείγματα ανδρείας και ηρωισμού στις διεκδικήσεις τους. Οι πιο σημαντικοί αγώνες που ακόμα και σήμερα συγκινούν τον λαό μας, αφορούν στην νεώτερη ιστορία, δηλαδή τους αγώνες για την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους και την επέκτασή του στα σημερινά σύνορα.
Πολλές είναι οι ιστορικές «αναγνώσεις» σε σχέση με τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Πολλές και οι αναλύσεις των ακαδημαϊκών για την διαδικασία οργάνωσης του κράτους.
Όλοι όμως θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι ένα είναι το σύμβολο που εκπροσωπεί το συγκλονιστικό εκείνο ιστορικό τοπίο και είναι συνυφασμένο με την γενναιότητα και τον ηρωισμό των Ελλήνων, από τότε μέχρι σήμερα: οι Εύζωνες, που με την θαυμαστή στολή τους παραπέμπουν σε λαμπρά κατορθώματα, δύναμη, ορμή, στον αγώνα του δικαίου και της ελευθερίας.
Με την στιβαρή παρουσία τους, διατηρούν ζωντανή την παρακαταθήκη ενός καθαρά ελληνικού αξιακού συστήματος. Μιας γενικότερης φιλοσοφίας και στάσης ζωής που δεν θα πρέπει να χαθεί στην δίνη του χρόνου.
Θέλουμε να εμφυσήσουμε στους νέους Έλληνες την παράδοση που μεταφέρει εδώ και αιώνες η έννοια των Ευζώνων.
Να συμβάλουμε στην αναβίωση εθίμων, να επαναφέρουμε στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα του λαϊκού πολιτισμού και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Να δώσουμε στα μέλη και την κοινωνία μας τροφή για σκέψη.
Η επίσημη ευζωνική στολή αποτελείται από:
Το φάριο (φάρεο). Είναι το καπέλο του Εύζωνα, κατασκευασμένο από κόκκινη τσόχα. Στολίζεται με τη μακριά μαύρη φούντα από μετάξι, που το σχήμα της θεωρείται ότι συμβολίζει το δάκρυ του Χριστού στην Σταύρωση.
Το πουκάμισο (υποδήτης). Είναι λευκό με μεγάλο άνοιγμα μανικιών. Το λευκό χρώμα, το οποίο κυριαρχεί σε ολόκληρη την ευζωνική στολή, θεωρείται ότι συμβολίζει την αγνότητα των εθνικών αγώνων.
Τη φέρμελη. Είναι το γιλέκο του Εύζωνα. Κεντημένη στο χέρι, η Φέρμελη είναι το πιο δύσκολο και απαιτητικό κομμάτι ολόκληρης της ενδυμασίας, καθώς για την κατασκευή του απαιτείται περίοδος επτά μηνών. Φτιάχνεται από μάλλινο ύφασμα, ενώ στο πίσω μέρος της, από τον ώμο μέχρι και τη μέση, προεξέχουν δύο κομμάτια με λευκά και επίχρυσα νήματα που απεικονίζουν σχέδια από την πλούσια ελληνική λαογραφική παράδοση. Ανάμεσά τους είναι τα αρχικά Χ και Ο, τα οποία θεωρείται ότι αντιστοιχούν στις λέξεις χριστιανός και ορθόδοξος.
Τη φουστανέλα. Πιθανώς εξέλιξη του αρχαϊκού χιτώνα, με 400 πτυχές οι οποίες θεωρείται ότι συμβολίζουν τα 400 χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Τις κάλτσες. Είναι μάλλινες, λευκές και στηρίζονται στη μέση του Εύζωνα, κάτω από την φουστανέλα, με την βοήθεια μιας εσωτερικής ζώνης (ανάσπαστος).
Τις καλτσοδέτες (επικνημίδες). Είναι μεταξωτές, μαύρες.
Τα τσαρούχια. Είναι κόκκινα και κατασκευασμένα από δέρμα. Στις σόλες του το καθένα έχει περίπου 60 καρφιά (προκαδούρες) και στις άκρες του τις χαρακτηριστικές μαύρες φούντες.